10.23 Έξη αρετές-μητέρες

Ας υποθέσεις πως δεν είσαι αυτόπτης μάρτυς της ζωής σου. Και πως σού τη δείχνει κάποια αυθεντία που σε παρατηρεί. Βλέπει τα περιστατικά της ύπαρξής σου και αναφέρει ότι σ’αυτήν κυριαρχεί η αδιαφορία, η διγλωσσία, η καχυποψία, η τεμπελιά, η ψευτιά και η αυθαιρεσία.

Ένας τρίτος που ακούει την αυθεντία, τι εντύπωση θα σχηματίσει για σένα; Μήπως ‘αυθεντία’ ριμάρει εδώ με ‘μυωπία’; Μήπως κοιτά κάτι πιο σύνθετο και παραβλέπει ένα μεγάλο μέρος του;

Ας ξαναδούμε τον πίνακα του προηγούμενου κεφαλαίου, προσέχοντας την τρίτη στήλη με τις έξη λειτουργικότητες που ο Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος παραβλέπει ή αρνείται να δει.

Βλέπει Επιθυμεί Παραβλέπει
1. αδιαφορία αυστηρότης ανοχή
2. διγλωσσία συνέπεια δίνοια
3. καχυποψία εμπιστοσύνη εγρήγορση
4. τεμπελιά μόχθο ευδαιμονία
5. ψευτιά ειλικρίνεια ζύγισμα
6. αυθαιρεσία ευπείθεια αυτονομοθέτηση

Η στήλη «Παραβλέπει» δείχνει κάτι σημαντικό, που το αποσιωπά ο ΙΜΠ. Ας το ονομάσουμε ‘αρετές-μητέρες‘.

Γιατί ‘αρετές‘; Διότι σε βοηθούν να ζεις σ’έναν κόσμο ασταθή κι απρόβλεπτο.

Γιατί ‘μητέρες‘; Διότι η καθεμιά γεννά δυο ανόμοια δίδυμα: το θετικό και το αρνητικό, το ευγενές και το βάναυσο.

Αρετές-μητέρες λοιπόν. Υπάρχουν κι άλλες, πέραν του πίνακα. Αλλά εδώ – για τις ανάγκες του επιχειρήματος – αρκούν αυτές οι έξη. Θα τις δούμε μια-μια.

Καθώς διαβάζεις τις καταγγελίες τού ΙΜΠ στα κεφάλαια που ακολουθούν, πρόσεξε τις σκηνές στις οποίες αναφέρεται, ώστε να διακρίνεις τις πραγματικότητες που υπάρχουν πίσω απο τις οργισμένες ταμπέλες του.

Τα αποσπάσματα που ακολουθούν είναι απο την 6η έκδοση (1993) τού δοκιμίου του «Ερήμην τών Ελλήνων»:

10.23.1 ανοχή
10.23.2 δίνοια
10.23.3 εγρήγορση
10.23.4 ευδαιμονία
10.23.5 ζύγισμα
10.23.6 αυτονομοθέτηση

Σχολιάστε